Xa Gần Cao Thấp

Như có xốn xang
......
Khi Mão Sinh tan làm đã là 5:30, quá giờ mẫu giáo tan học. Cô đăng ký cho Tiểu Tiểu vào học một trường mẫu giáo tư nhân gần đoàn kịch để thuận tiện đưa đón. Cảm ơn hết lời với giáo viên xong, Mão Sinh bế Tiểu Tiểu lên xe: "Hôm nay chúng ta đi ăn cá nướng nhé, chị Du Nhậm mời."
Sinh sống cùng Mão Sinh gần nửa năm, tính tình Tiểu Tiểu vui vẻ và cởi mở hơn trước rất nhiều, nhờ được bổ sung đầy đủ dinh dưỡng, mái tóc cô bé bắt đầu đen và bóng mượt, trên đôi mắt cực kỳ giống của Ấn Tú mọc lên hàng lông mi cong hơn: "Vâng~" Giọng đứa trẻ ngân dài, ôm lấy hộp sữa được Mão Sinh đưa cho, ngoan ngoãn uống.
Du Nhậm nói hôm nay là dịp hiếm có không phải tăng ca, hơn hai tháng nay vì chuyện phá dỡ mà cô phải chạy sắp gãy cả chân nói khô cả miệng, cuối cùng cũng bước vào khâu ký kết từng hộ gia đình. Hôm nay họ hẹn gặp nhau ở con đường phía sau cổng phụ của trường Đại học Công nghệ Bách Châu, nơi đó gần chỗ làm của Du Nhậm, có nhiều lựa chọn ăn uống hơn và đỗ xe cũng tiện hơn vì có bãi đất trống trước nhà Viên Huệ Phương, không lo bị phạt.
Đỗ xe và chào Viên Huệ Phương xong, Mão Sinh định ôm Tiểu Tiểu rời đi thì thấy Viên Liễu trong quán, cô gái nhỏ đeo tạp dề lau bàn đang nhìn cô với đôi mắt sáng long lanh. Mão Sinh vẫy tay với Viên Liễu: "Chị đi đây."
Biểu cảm của Viên Liễu có chút khựng lại, sau đó nhoẻn miệng vẫy tay. Điều mà Mão Sinh không nhìn thấy là sau khi cô rời đi, sắc mặt cô gái nhỏ lại u ám như nước tương.
Kể từ khi nói muốn tìm chuỗi chứng cứ, Viên Liễu đã đưa Mão Sinh vào tầm ngắm. Túc Hải cũng từng tò mò hỏi Viên Liễu hai lần, nhưng đều bị câu nói "không có thời gian suy nghĩ chuyện này" của Viên Liễu gạt đi. Viên Liễu lặng lẽ ẩn mình, chỉ xem đi xét lại suy đoán của mình khi xung quanh không có ai.
Cô đã xin được số Q của Du Nhậm và Mão Sinh, lần lượt kết bạn với họ. Đáng tiếc không tìm ra điều gì từ không gian của hai người, ngay cả manh mối về tương tác giữa hai người cũng không có.
Lần nào Mão Sinh đến quán ăn, Viên Liễu cũng để ý quần áo, kiểu tóc và biểu cảm của Mão Sinh, hôm nay Mão Sinh mặc một bộ đồ denim xanh nhạt, dùng gôm xịt vuốt tóc qua loa vén ra sau tai, không khác gì thường ngày. Chủ yếu vì Mão Sinh còn dắt thêm Tiểu Tiểu, nghe nói đứa nhỏ này là em họ của Mão Sinh, ở độ tuổi có thể nói và nghe cũng được tính là bóng đèn. Viên Liễu càng nghĩ càng tin rằng Mão Sinh và chị Du Nhậm không phải mối quan hệ "mập mờ".
Thông tin biết được từ Du Nhậm cũng không nhiều, chị ấy phải đi làm 5-6 ngày một tuần, thỉnh thoảng cuối tuần được nghỉ sẽ đưa mình đi những nơi khác làm một bữa ăn ngon, hoặc kiểm tra và bù đắp những kiến thức hổng trong việc học của mình. Đến tối Viên Liễu thậm chí còn lấy lý do đặt câu hỏi để liên lạc với Du Nhậm lần lượt vào khoảng thời gian lúc chín, mười hoặc mười giờ rưỡi hỏi: "Chị Du Nhậm, chị có đang bận không?" hoặc "Chị có ở nhà không?"
Chỉ cần Du Nhậm không tắm, cô đều sẽ giải đáp những câu hỏi khó của Viên Liễu chỉ trong vài phút. Do đó Viên Liễu suy đoán chị Du Nhậm sẽ không "gian díu" với Mão Sinh vào ban đêm.
Câu hỏi còn lại là tại sao Du Nhậm lại khóc trong vòng tay Mão Sinh? Chuyện gì có thể khiến chị ấy tổn thương đến vậy?

Thông thường khi Du Nhậm quan tâm đến cuộc sống và học tập của Viên Liễu, đa phần chủ đề nói chuyện giữa họ xoay quanh về những cuốn sách đã đọc và những cảm nhận rút ra. Còn lại, Viên Liễu như bị Du Nhậm đặt vào một không gian bốn bề bức tường nhẵn bóng, thật khó bò ra ngoài nhìn xem rốt cuộc tiếng khóc thổn thức ấy của Du Nhậm là thế nào.
Gần đây Viên Liễu đọc hơn chục trang sách được Du Nhậm tặng trước khi đi ngủ, có tuyển tập truyện ngắn của Maupassant, một trong số đó có tên "A Stroll", nam chính miêu tả cuộc sống của mình là u ám, buồn tẻ, nhạt nhẽo và trống rỗng. Nhưng anh ta đã gặp xui, vì khi tấm màn dày được vén lên, anh ta nhìn thấy cảnh nghèo khó vừa mênh mông vô bờ vừa rỗng tuếch hư không của quá khứ, hiện tại và cả tương lai của mình. Tấm màn dày của Viên Liễu cũng là Du Nhậm.
Chỉ khi gặp Túc Hải, đứa trẻ lớn lên ở làng thành mới biết nghèo khó là gì. Túc Hải có nguồn ăn vặt bất tận, có thể đòi mẹ mua đủ loại quần áo xinh đẹp hay lạ tùy theo ý thích, chỉ có hai việc là đi nhà trẻ và về nhà chơi, điều khiến Viên Liễu ghen tị nhất chính vẻ ngoài hồn nhiên ngây thơ của Túc Hải khi ngồi trên ghế sau xe đạp của Mao Tín Hà.
Từ bé Viên Liễu đã biết mình không thể hồn nhiên ngây thơ, cô biết mình là đứa "được nhận nuôi" từ khi có thể nhớ, để tránh bị la mắng, đánh đập, cô không thể đòi hỏi, Viên Huệ Phương cũng có nguyên tắc nuôi dạy: "Chúng ta không thể so sánh với người khác, mẹ chỉ có thế này thôi."
Cô không thể làm nũng. Viên Huệ Phương không thân thiết và dịu dàng với trẻ con như Mao Tín Hà. Mới đầu Viên Liễu và Viên Huệ Phương ở cùng một phòng, nhưng sau nhiều lần bị Lưu Mậu Tùng la mắng, Viên Liễu đành một mình ngủ trong phòng nhỏ. Phòng bên cạnh có người thuê nhà, nửa đêm cãi cọ kêu khóc là chuyện bình thường, không ai thực sự quan tâm cô bé có sợ sấm sét hay không. Viên Liễu từ nhỏ đã bị người khác đối xử như một nửa người lớn, mà người lớn thì không được làm nũng, phải tự có trách nhiệm, người lớn phải hờ hững và làm quen với mọi thứ trong cuộc sống nghèo khó.
Chỉ có Du Nhậm là mọi cánh cửa sổ của cô, chỉ khi ở trước mặt Du Nhậm cô mới được làm trẻ con. Ngày xưa Du Nhậm vừa đến làng thành dạy học, Viên Liễu viết sai một chữ ngay trước mắt Du Nhậm, cô bé sợ đến mức vừa nén khóc vừa cầm cục tẩy xoá đi, tẩy đến nỗi rách cả giấy, đôi bàn tay nhỏ run lên cầm cập không biết mình sợ cái gì. Nhưng Du Nhậm ôm Viên Liễu vào lòng, nói Tiểu Liễu, không sao đâu, sai thì chúng ta sửa, chỉ là viết sai thôi mà, chị cũng viết sai.
Khi đó Viên Liễu vẫn đang khóc, Du Nhậm cau mày, nhìn vào mắt cô bé: "Em sợ làm không tốt khiến chị tức giận à? Chị không giận đâu, chị thích Tiểu Liễu lắm.".
||||| Truyện đề cử: Người Vợ Mất Trí Nhớ |||||
Chị sẽ không bỏ mặc Tiểu Liễu chỉ vì Tiểu Liễu viết chữ sai, chị sẽ luôn đến. Lời Du Nhậm nói cuối cùng đã khiến Viên Liễu ngừng khóc.
Khi Viên Liễu nắm chặt lấy cọng rơm cứu mạng mang tên Du Nhậm, chính Du Nhậm đã dạy cô hãy thả lỏng và bình tĩnh đối mặt với những gì cô sở hữu. Ngay cả chút "sở hữu" đó gần như là tất cả của cô.
Cũng vì Du Nhậm mà Viên Liễu mới biết tức giận là thế nào. Chút dạy dỗ ít ỏi mà quý giá ấy đã cứu cô khỏi bị bắt nạt khi còn ở Du Trang, những bài học đầu đời từ Du Nhậm đã khiến Viên Liễu trở thành một học sinh xuất sắc trên trường, sự tự tin từ thế giới bên ngoài dần dần lấp đầy nội tâm Viên Liễu, phôi thai nhỏ bé bên trong không còn ngỡ ngàng sợ hãi, mà trở nên vững vàng hơn.
Từ một nửa người lớn, Viên Liễu đã lớn lên thành hơn nửa người lớn. Cô nghe từng Mao Tín Hà và Viên Huệ Phương nói về mình: "Tiểu Liễu thật không dễ dàng, cô bé có thể chống lưng cho chị, chị Huệ Phương."

Chống lưng cho mẹ không đơn giản như làm việc nhà. Viên Liễu hành động theo trực giác, cô đứng lên khi biết Lưu Mậu Tùng bắt nạt Viên Huệ Phương, cô là cánh tay phải đắc lực khi Viên Huệ Phương khởi nghiệp mở quán ăn, cô còn phải lấy bảng thành tích học tập đáng ngưỡng mộ của mình ra đổi lấy một câu của hàng xóm xa gần trong làng thành: "Nhìn Viên Liễu nhà người ta kìa, là con nuôi nhưng hiếu thảo với mẹ không chê vào đâu được, lại còn học rất giỏi."
Hiện thực "con nuôi" từ cái nhãn không thể rửa sạch trên người đã biến thành điều kiện nhượng bộ trong những lời khen ngợi Viên Liễu. Viên Liễu cảm thấy tự hào, nhưng trong lòng cứ có một nỗi buồn lẩn quẩn khó tả. Lớn lên, nội tâm cô đã hình thành một thế giới nửa tối tăm nửa nắng sáng, mặt tối giống như nguyên tội cố hữu, giống như nỗi xấu hổ không thể hé răng nửa lời, và càng giống như sự cô đơn không thể bộc lộ với ai.
Mặt sáng được hừng hực sinh ra trong sự ấm áp của môi trường xung quanh. Loại ấm áp này, vừa bao gồm bất tận những gì nhận lại từ Du Nhậm, vừa khiến cô phải tự trách mình: Liệu có quá tham lam không?
Viên Liễu cảm thấy rất khát, rất đói, cũng biết rằng có một khoảng trống cần được lấp đầy. Cô bước ra ngoài tìm giải pháp và cũng cẩn thận quan sát tìm tòi, như một đứa trẻ bò dưới đất bập bẹ học nói, ngước đôi mắt trong veo lên chỉ vào một vật gì đó, nhưng bị người lớn coi đó là sự tò mò dễ thương.
Dọn dẹp hai bàn ăn xong, có ba vị khách đến quán, người đi đầu là Vương Hiếu Lễ - hàng xóm cũ ở làng thành - hỏi Viên Huệ Phương hôm nay có những món gì, sau đó gọi Viên Liễu: "Tiểu Liễu, mang cho chú 6 chai bia, lạnh nhé."
"Chú có muốn khui hết không?" Viên Liễu nhanh chóng vào vai, sau khi nhận được câu trả lời, mỗi tay cô cầm ba chai bia, khui tất cả rồi lấy cốc. Đây là điều Viên Huệ Phương đã dạy: "Nếu khách gọi bia, con đừng vội lấy cốc, hãy khui trước để họ khó lòng đổi ý, sau đó mới lấy cốc cũng không vội." Đây là mẹo kinh doanh mà mẹ có thể dạy cô.
Lại mang vài đĩa thức ăn lên, lại dọn thêm hai cái bàn. Đến sau 7 giờ 30 tối, quán ăn bắt đầu ít khách hơn, không cần vội vã như trước. Viên Liễu ngồi học bài trên chiếc bàn trong cùng, giải các đề toán ôn thi vào cấp 3. Kể từ hôm trước Du Nhậm nhắc nhở không được chểnh mảng, Viên Liễu càng tận dụng mọi thời gian có thể, vẫn học bài trong phòng khi Viên Huệ Phương đã lên giường chợp mắt, hoãn giờ đi ngủ từ 11 giờ đến 12 giờ 30.
Đúng là Viên Liễu thông minh, nhưng không thông minh như Du Nhậm, Du Nhậm nói vài chỗ có thể tự học, nhưng hiệu quả tự học của Viên Liễu hơi chậm, cần người khác chỉ ra mới hiểu được.
Trong lúc cúi đầu làm đề, Viên Liễu không để vào tai cuộc trò chuyện giữa khách hàng và mẹ về hợp đồng phá dỡ. Những người lớn khi đã nói xong đoạn cao trào, bỗng quán ăn trở nên yên tĩnh lạ thường, Viên Liễu không nghe thấy, cũng không biết bản thân đã biến thành chủ đề mới của họ - Vương Hiếu Lễ chỉ vào Viên Liễu đang học bài, nói với hai người khách còn lại: "Cô bé này, sau này nhất định sẽ thi đỗ trường đại học danh tiếng."
Viên Huệ Phương đáp lại rất mộc mạc và khiêm tốn: "Còn bốn năm nữa, làm sao biết có nổi không?"
Vừa làm xong chương cuối cùng, Viên Liễu ngẩng đầu lên thấy Viên Huệ Phương đang loay hoay khom lưng ôm giỏ nhựa đựng đầy bát đĩa, bèn vội vàng đặt bút xuống: "Mẹ, cái này để con làm". Ngẩng đầu nhìn đồng hồ, đã là 9 giờ tối, khách khứa đều đã đi, nhưng xe của Bạch Mão Sinh vẫn đậu trước cửa, Túc Hải và Mao Tín Hà cũng đến chào rồi về nhà, vậy mà vẫn chưa thấy Du Nhậm và Bạch Mão Sinh về.

Viên Liễu đặt bát đũa vào lại bồn rửa, giục Viên Huệ Phương về đắp thuốc nghỉ ngơi: "Con dọn nhanh thôi." Viên Liễu nói.
Rất nhanh cô đã dọn dẹp và lau chùi quán ăn đâu vào đấy, nhưng vẫn chưa đóng cửa, vẫn tiếp tục ngồi trong quán vừa học vừa đợi. Giờ phút này, những điểm kiến thức không còn dễ dàng vào trong đầu nữa, bởi khắp tâm trí cô đều là Du Nhậm.
Gần 10 giờ, Du Nhậm và Mão Sinh từ xa đi tới, Mão Sinh ôm Tiểu Tiểu được đắp thêm áo đã ngủ say, nghiêng đầu nhìn Du Nhậm, hai người vừa nói vừa cười, Du Nhậm còn đưa tay ra đánh nhẹ Mão Sinh. Loại thân thiết này khác với Viên Liễu và Du Nhậm, "hơn nửa người lớn" nhất thời nhìn mà có chút ghen - khi cô ở riêng với Du Nhậm, không chỉ có sự ỷ lại và tín nhiệm, còn có sự tôn trọng hữu hình và vô hình. Tôn trọng chính là trật tự, tôn trọng cũng là bức tường ngăn cản Viên Liễu leo lên.
Dưới hào quang tôn trọng, Viên Liễu chỉ có thể nheo mắt nhìn Du Nhậm từ xa, cô không thể đùa giỡn như Mão Sinh hay cười haha nhìn Du Nhậm.
"Này, Tiểu Liễu chưa đóng cửa à?" Du Nhậm thấy trong quán còn sáng đèn, lấy ra một túi đồ ăn mang về từ sau lưng đưa cho Viên Liễu: "May mà Mão Sinh nhất quyết muốn mua một phần, Tiểu Hải không thể ăn, nhưng Tiểu Liễu có thể ăn một ít."
"Em vừa làm xong, đang chuẩn bị lên gác nghỉ ngơi." Viên Liễu nói lời cảm ơn với Mão Sinh, sau đó đứng lên bậc thang chăm chú nhìn Du Nhậm.
Không biết vì sao, Du Nhậm, người luôn mặc quần công sở, áo sơ mi với áo cardigan khoác ngoài lúc nào cũng mang đến cho Viên Liễu những hiểu biết mới, Viên Liễu thấy dáng người Du Nhậm cân đối, đuôi tóc ngắn của Du Nhậm luôn nhẹ nhàng ôm sát sau gáy, đôi lông mày cong trên cặp kính và đôi mắt sâu sắc trong veo trên sống mũi ghép lại với nhau rất xinh đẹp và tôn lên khí chất xuất chúng.
Giáo viên môn ngữ văn nói: "Phúc hữu thi thư khí tự hoa (bụng chứa sách vở tất mặt mũi sáng sủa)." Viên Liễu vừa nghe câu này đã cảm thấy như dành riêng cho Du Nhậm.
Mão Sinh nói Du Nhậm, đồ ăn đã được giao tới, mình đưa cậu về nhà, nếu không mẹ cậu lại nói mình.
Du Nhậm quay đầu lại, ánh mắt như quở trách: "Mão Sinh, có phải mình đã nhìn lầm cậu không? Cậu sợ mẹ mình nói nên mới đưa mình về? Mình không có chút vị trí nào trong lòng cậu sao? "
Nghe thấy vậy, Viên Liễu lần đầu tiên cảm thấy thế nào gọi là toàn thân tê dại, cảm giác tê dại đó dẫn đến một đích đến: trái tim. Cô muốn Du Nhậm nói chuyện với mình bằng giọng điệu đó đến nhường nào? Đang tiếc, cô không đủ tư cách.
Bởi vì Du Nhậm đưa tay ra xoa đầu cô: "Đừng thức đêm đấy nhé."
Viên Liễu chỉ có thể gật đầu, chấp nhận tình thương yêu của Du Nhậm bằng cư xử đúng mực và thông minh. Cô không muốn chỉ đúng mực và thông minh, nhưng bộ dạng này đã hình thành phản ứng theo bản năng.
"Tiểu Liễu, chị về nhà đây, mau đóng cửa." Lần gặp mặt lần đầu tiên giữa Du Nhậm và Viên Liễu hôm nay kết thúc chỉ trong vòng một phút. Viên Liễu đứng trước quán ăn nhìn Du Nhậm lên xe, nhìn chị vỗ đầu Mão Sinh thò ra ngoài khi ngang qua ghế lái: "Mình không ngồi ghế phụ, mình muốn ngồi ghế sau với Tiểu Tiểu."

Có lẽ chị Bạch đã khiến Du Nhậm khóc lóc hôm đó dần dần bước ra. Viên Liễu vẫy tay chào hai người trong ô tô, bóng người cô bé chiếu dài trên mặt đất trước ánh sáng dội lại của đèn xe. Cô đơn nơi đầu phố đã dần im ắng, Viên Liễu nhìn hình bóng trong xe càng lúc càng xa dần.
Bất chợt, ô tô dừng lại, Du Nhậm mở cửa ra hiệu cho Viên Liễu "về đi". Viên Liễu cười, sau đó ngoan ngoãn quay lại đóng cửa quán, nhìn qua khe cửa, chiếc xe lại khởi động rời đi.
Du Nhậm ấn huyệt thái dương: "Đứa trẻ này như đã lớn rồi, nhìn thì rất hiền hoà, nhưng trong mắt luôn có điều gì đó mà mình nhìn không ra."
"Hay là đã yêu?" Mão Sinh hỏi.
"Vớ vẩn, Tiểu Liễu nhỏ hơn những đứa nhóc cùng lớp, mới 13 tuổi thôi." Du Nhậm lập tức phủ nhận suy đoán này, hơn nữa, cô bé suốt ngày bận rộn giúp việc trong quán, làm gì có thời gian yêu đương?
"Chưa chắc. Ngày xưa mình ngày nào cũng học kịch và đến trường học, vẫn không ảnh hưởng." Mão Sinh nói.
Hôm nay họ nói chuyện rất nhiều, gần 7 giờ mới được ăn cá nướng do phải đợi chỗ ngồi. Ăn xong lại đi dạo cho dễ tiêu rất lâu mới trở về. Du Nhậm nói mặt trận miền Tây vẫn yên tĩnh, sự biến đổi lớn của làng thành đang tiến triển ổn định, cả cô Viên cũng đã ký hợp đồng.
Mão Sinh hỏi thế vị viện trưởng trong nhà cậu thì sao? Dạo này phàn nàn mình điều gì?
Du Nhậm phì cười: "Mẹ mình nghi ngờ chúng ta đều yếu sinh lý, nhưng hình như cũng rất vui vì mình không ra ngoài thuê nhà nghỉ."
Mão Sinh từ đầu đến cuối không hỏi về Tề Dịch Quả, hôm trước Du Nhậm từng khóc một lần... nhưng sau đó như không có chuyện gì xảy ra. Một lúc sau Mão Sinh lái xe lên đường chính, trong khi Du Nhậm dựa vào cửa sổ nhìn cảnh vật bên ngoài.
"Mão Sinh, bây giờ ngày nào mình cũng sống ở Bách Châu, nhưng nó biến đổi quá nhanh, đôi khi mình có cảm giác kỳ lạ." Du Nhậm nói sau lưng Mão Sinh.
"Con người cũng vậy." Mão Sinh hát: "Gần nhau khó hiểu lòng nhau, xa nhau lại nhớ, lòng đầy xốn xang." Đôi khi người và nơi chốn khó có thể kết nối tình cảm với nhau, bởi tất cả đều đang thay đổi, không đủ quen thuộc, cũng không có cảm xúc sâu sắc. Cậu nhìn xem, những khối bê tông cốt thép kia chẳng phải đều là một khuôn sao?
Du Nhậm cười: "Mão Sinh, đôi khi mình phải khâm phục cậu, lời kịch buột miệng hát ra vẫn thật đúng hoàn cảnh." Ngẫm về lời hát trong "Truy ngư", bỗng dưng, cô nghĩ đến hình bóng của Viên Liễu dưới ánh đèn đêm nay, điều mà cô nhìn không hiểu trong mắt đứa trẻ này, hình như chính là "xốn xang".
......